ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemleri standardı Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) tarafından ilk defa özellikle kalkınmakta olan ülkelere uygun olacak şekilde 1996’da yayınlandı. ISO 9000 Kalite Yönetim Sistemi Standardından sonra uluslararası kuruluşlarda tanınması ve uygulanması çok hızlı olan bu standart, 2004 yılında yenilenmesi nedeniyle ISO 14001: 2004 Standardı olarak anılmaktadır.
ISO 14001 NEDİR?
ISO 14000 standardının uygulaması gönüllülük esasına dayanmakla birlikte, yakın bir gelecekte gerek toplumun, gerek uluslararası kuruluşların ve gerekse devletlerin zorlaması ile standardın zorunlu bir uygulamaya dönüşeceği tahmin edilmektedir.
ISO 14001 Standardı, çevre politikası, çevre amaçları/hedefleri ve çevre programları doğrultusunda çevre boyutlarının kontrolü ve bertarafın a yönelik şartları içermektedir. ISO 14000 bir ürün standardı değil sistem standardıdır ve ne üretildiğinden ziyade, nasıl üretildiği ile ilgilenir. Özünde doğal kaynak kullanımının azaltılması, toprağa, suya, havaya verilen zararların minimum düzeye indirilmesini amaçlayan, risk analizleri tabanında kurulan bir yönetim modelidir. Ürünün, hammaddeden başlayıp nihai ürün haline getirilerek müşterilere sunulmasına kadar geçen sürecin her aşamasında çevresel faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin gerekli muayeneler ve önlemler ile kontrol altına alınarak çevreye verilen zararın en aza indirilmesini sağlayan bir sistemin kurulmasını tarif eder. Çevre faktörlerine ilişkin olarak ilgili mevzuat ve kanunlar tarafından tanımlanmış koşullara uymayı şart koşar ve çevre performansının izlenmesi ve sürekli iyileştirilmesi temeline dayanır.
Endüstri kuruluşları, kamu hizmeti veren kurumlar, müşavirlik firmaları, halka ait kuruluşlar veya ürün ve hizmet tedarik eden her kuruluş ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standartlarını uygulayabilir. Kuruluş, bu standardın şartlarını sağladığında ISO 14001 belgesini alabilir.
NEDEN ISO 14001?
Etkin bir maliyet kontrolü için zemin hazırlaması
Kirlenmenin kaynakta başlayarak kontrol altına alınması
Kirlenmenin azaltılması
Çevresel izin ve yetki belgelerinin alımında kolaylık sağlanması
Acil durumlarda hazırlıklı olunduğundan etki alanındaki sosyal birimler ile halkla ilişkileri iyileştirmesi
Uluslar arası arenada rekabet avantajı sağlanması
Kurumun sosyal değerini arttırması
Enerjide ve kaynaklarda tasarruf sağlanması
Yurt dışı projelerde sigorta maliyetlerini düşürmesi
Çevresel riskleri kontrol vasıtasıyla büyün endüstriyel kazaların önlenmesine imkan tanıması